Czy podlegasz obowiązkowi podatkowemu
Jeśli nabyłeś własność rzeczy lub praw majątkowych na terytorium Polski w drodze:
- dziedziczenia,
- zapisu zwykłego lub dalszego zapisu,
- zapisu windykacyjnego,
- polecenia testamentowego,
to otrzymany przez Ciebie majątek podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Sprawdź, co podlega opodatkowaniu
Podatkowi nie podlega nabycie majątku w drodze spadku lub zapisów o czystej wartości nieprzekraczającej kwoty wolnej, która wynosi:
- 36 120 zł – dla osób należących do I grupy podatkowej,
- 27 090 zł – dla osób należących do II grupy podatkowej,
- 5733 zł – dla osób należących do III grupy podatkowej.
Jeżeli nabyłeś majątek, którego wartość przekracza kwotę wolną od podatku, podlegasz obowiązkowi podatkowemu.
Sprawdź, do jakiej grupy podatkowej należysz
Pamiętaj: Przy obliczaniu kwoty wolnej od podatku sumuje się wartość rynkową majątku ostatnio nabytego przez spadkobiercę z wartością rzeczy i praw majątkowych nabytych uprzednio od spadkodawcy (np. tytułem darowizny, nieodpłatnego zniesienia współwłasności) w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło nabycie spadku lub zapisu.
Przykład: W 2016 r. ojciec dał synowi w darowiźnie motorower o wartości 1300 zł. W 2021 r. ojciec umiera i syn nabył w drodze dziedziczenia środki pieniężne na rachunku bankowym w kwocie 8000 zł. W sumie syn nabył od ojca majątek o wartości 9300 zł, która nie przekracza kwoty wolnej od podatku. Syn nie jest zobowiązany do zgłoszenia tego nabycia naczelnikowi urzędu skarbowego, gdyż skumulowana wartość majątku nabytego od ojca nie przekroczyła kwoty wolnej od podatku.
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy
Obowiązek podatkowy w przypadku dziedziczenia powstaje, co do zasady, z chwilą:
- uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku albo
- zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza,
- wydania europejskiego poświadczenia spadkowego.
W przypadku, gdy dostałeś spadek i nie zgłosiłeś nabytych rzeczy lub praw majątkowych w celu opodatkowania lub zwolnienia od podatku, a powołasz się przed organem podatkowym na fakt ich nabycia, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przed tym organem.
Sprawdź, kiedy powstanie Twój obowiązek podatkowy
Jak obliczyć podatek
Podatek obliczany jest od czystej wartości majątku przekraczającej kwoty wolne dla poszczególnych grup podatkowych. Sprawdź, jakie są stawki podatkowe SD
Grupę podatkową ustalisz według Twojego osobistego stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa do spadkodawcy, po którym zostały nabyte rzeczy lub prawa majątkowe. Sprawdź, do jakiej grupy podatkowej należysz
Z jakiego zwolnienia skorzystać
Jaki formularz wypełnić
Jeśli chcesz skorzystać ze zwolnienia dla najbliższej rodziny, to zgłoś na formularzu SD-Z2 nabycie spadku lub praw majątkowych (w ciągu 6 miesięcy) właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.
Sprawdź, czy przysługuje Ci zwolnienie dla najbliższej rodziny.
Jeżeli wartość otrzymanego majątku przekracza kwotę wolną od podatku i nie skorzystałeś ze zwolnienia dla najbliższej rodziny (nie złożyłeś w ciągu 6 miesięcy zgłoszenia SD-Z2), składasz do urzędu skarbowego:
- zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 albo
- wspólne zeznanie podatkowe SD-3 wraz z informacjami o pozostałych podatnikach SD-3/A.
Co musisz przygotować
Do zeznania dołącz dokumenty, które potwierdzą:
- co dostajesz (np. pieniądze, samochód, mieszkanie),
- że jesteś spadkobiercą i po kim dziedziczysz (np. postanowienie sądu albo akt poświadczenia dziedziczenia),
- jaki stopień pokrewieństwa lub powinowactwa łączył Cię z osobą, po której dostajesz majątek (jeśli nie jest to potwierdzone w postanowieniu sądu),
- że istnieją długi i ciężary, które obciążają nabyty przez Ciebie majątek, np. wypis z księgi wieczystej z wpisaną hipoteką, zaświadczenie ze spółdzielni o kwocie zadłużenia na dzień śmierci spadkodawcy, dokument potwierdzający wykonanie polecenia lub wypłatę zachowku,
- wydatki jakie poniosłeś na leczenie i opiekę w czasie ostatniej choroby osoby, po której dziedziczysz, jeżeli nie zostały pokryte z majątku spadkodawcy,
- wydatki na pogrzeb – ale bez kosztów, które zwrócono ci z zasiłku pogrzebowego lub nie zostały zwrócone w innej formie, np. przez zakład pracy spadkodawcy.
W jaki sposób możesz złożyć dokumenty
Dokumenty możesz złożyć:
- elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy w zakładce e-Deklaracje, dla zalogowanych użytkowników konta osoby fizycznej nie wymagają podpisu danymi autoryzującymi ani podpisu kwalifikowanego, lub
- elektronicznie w usłudze e-Deklaracje, podpisując je danymi autoryzacyjnymi albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym, albo
- papierowo, bezpośrednio we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym albo w innym, dowolnym urzędzie skarbowym (z wyłączeniem wyspecjalizowanych urzędów skarbowych) lub za pośrednictwem operatora pocztowego. Sprawdź adresy urzędów
Formularze podatkowe SD-3, SD-3/A są dostępne na stronie podatki.gov.pl jako formularze online oraz do wydruku.
Kiedy i komu złożyć dokumenty
Zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 wraz z pozostałymi dokumentami składasz właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w ciągu 1 miesiąca od dnia powstawia obowiązku podatkowego.
Sprawdź, który organ podatkowy jest właściwy w sprawach nabycia spadku
Termin i sposób zapłaty podatku
Zapłata podatku następuje po doręczeniu podatnikowi decyzji z ustaloną kwotą podatku. Decyzja jest wydawana w oparciu o informacje zawarte w zeznaniu podatkowym oraz zgromadzone w toku postępowania podatkowego, gdy wartość rynkowa nabytych rzeczy lub praw majątkowych przekroczy kwotę wolną od podatku.
Podatek należy wpłacić w ciągu 14 dni od odebrania decyzji na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego. Czynności tej możesz dokonać za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych