Zgodnie z ogólną zasadą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dostawy towarów lub wykonania usługi. W przypadku usług przyjmowanych częściowo wykonanie usługi następuje z chwilą wykonania części usługi, dla której określono zapłatę.
Jeśli dla usługi ustalono następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń - uznaje się ją za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia usługi. Jeśli usługa jest świadczona w sposób ciągły przez dłużej niż rok i w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń - uznaje się ją za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Zasady te stosuje się również przy dostawach towarów, jeżeli ustalono następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń (z wyjątkiem przewidzianym w ustawie).
Obowiązek podatkowy, w odniesieniu do otrzymanej kwoty, powstaje z chwilą otrzymania zapłaty lub jej części jeszcze przed dostawą towarów lub wykonaniem usługi, z wyłączeniami przewidzianymi w ustawie.
Na zasadach opisanych wyżej powstaje obowiązek podatkowy w przypadku importu usług, czyli nabycia usług od podatnika zagranicznego przez polskiego podatnika VAT, dla których jest on zobowiązany rozliczyć podatek.
W przypadku niektórych czynności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty lub z chwilą wystawienia faktury (albo upływu terminu jej wystawienia - gdy nie została wystawiona w terminie, bądź upływu terminu płatności - gdy nie określono terminu na jej wystawienie).
W przypadku dokonania uznanego za dostawę towarów lub świadczenie usług transferu bonu jednego przeznaczenia obowiązek podatkowy powstanie z chwilą dokonania transferu tego bonu.
Z chwilą otrzymania zapłaty powstaje również obowiązek podatkowy u małego podatnika, który rozlicza się metodą kasową. Jednak w przypadku transakcji dokonanych na rzecz innych podmiotów niż podatnicy VAT czynni, obowiązek podatkowy powstaje nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (jeżeli wcześniej nie nastąpiła zapłata).
W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów oraz w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy zazwyczaj powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia następnego miesiąca po dostawie.
W imporcie towarów obowiązek podatkowy powstaje zazwyczaj z chwilą powstania długu celnego.