Prawa własności intelektualnej


Informacje dotyczące ulgi z tytułu praw własności intelektualnej dla podatników prowadzących działalność badawczo-rozwojową: na czym polega, jak ją stosować

28.11.2023

Ulga skierowana jest do podatników prowadzących działalność badawczo-rozwojową (B+R), którym przysługują określone chronione prawa własności intelektualnej (kwalifikowane IP), a przedmiot ochrony został w ramach tej działalności wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika.

Kwalifikowanymi IP są:

  • patent,
  • prawo ochronne na wzór użytkowy,
  • prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
  • prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
  • dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
  • prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
  • wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz.U. z 2018 r. poz. 432),
  • autorskie prawo do programu komputerowego. [1]

Na czym polega ulga

Ulga polega na możliwości opodatkowania preferencyjną 5% stawką podatkową dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wyodrębnionych z całości dochodu podatnika podlegającego opodatkowaniu na zasadach ogólnych. [2]

Co jest podstawą obliczenia podatku

Podstawę opodatkowania 5% stawką podatku stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym. [3]

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

  • dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
  • wskaźnika obliczonego według wzoru, który uwzględnia koszty poniesione na działalność B+R prowadzoną przez samego podatnika, na nabycie wyników prac B+R od podmiotów niepowiązanych i powiązanych, nabycie samych praw własności intelektualnej (tzw. wskaźnik nexus). [4]

Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest osiągnięty przez podatnika w roku podatkowym dochód (strata):

  • z opłat i należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego IP,
  • ze sprzedaży kwalifikowanego IP,
  • z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
  • z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu. [5]

Jak stosować ulgę

Preferencyjne  opodatkowanie można stosować już od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o uzyskanie prawa ochronnego dla danego prawa własności intelektualnej.

Z omawianej preferencji można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym. Dochód z kwalifikowanych IP wykazuje się w zeznaniu podatkowym za rok, w którym został on osiągnięty. W trakcie trwania roku podatkowego podatnik jest obowiązany wpłacać zaliczki na podatek na zasadach ogólnych.

W przypadku wycofania zgłoszenia lub wniosku, odmowy udzielenia prawa ochronnego, odrzucenia zgłoszenia lub odrzucenia wniosku o rejestrację należy opodatkować dochód na zasadach na jakich byłby opodatkowany bez zastosowania preferencyjnego 5% opodatkowania. Wówczas podatek obliczony i zapłacony przy zastosowaniu preferencyjnej 5% stawki podatkowej odlicza się od podatku obliczonego na zasadach ogólnych. [7]

Podatnik ma możliwość stosowania omawianego sposobu opodatkowania przez cały okres trwania ochrony prawnej danego kwalifikowanego IP.

Ewidencje

Podatnicy powinni:

  1. wyodrębnić każde kwalifikowane IP w prowadzonej ewidencji rachunkowej,
  2. prowadzić ewidencję rachunkową w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane IP,
  3. wyodrębnić koszty przypadające na każde kwalifikowane IP,
  4. dokonywać zapisów w prowadzonej ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z tych kwalifikowanych IP - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane IP, a w prowadzonej ewidencji rachunkowej nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3,
  5. dokonywać zapisów w prowadzonej ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych IP w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane IP lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonej ewidencji rachunkowej nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4. [8]

Podatnicy, którzy w ramach działalności badawczo-rozwojowej prowadzą więcej projektów powinni prowadzić ewidencję, która zawierałaby:

  • opis projektu,
  • czas rozpoczęcia i zakończenia projektu,
  • wykaz osób zaangażowanych w pracę w poszczególnym projekcie,
  • wykaz prac stworzonych w danym projekcie z imiennym przyporządkowaniem do konkretnej osoby wykonującej daną pracę.

Przypisy

[1] – art. 24d ust. 2 ustawy CIT

[2] – art. 24d ust. 1 ustawy CIT

[3] – art. 24d ust. 3 ustawy CIT

[4] – art. 24d ust. 4 ustawy CIT

[5] – art. 24d ust. 7 ustawy CIT

[6] - art. 2 pkt 30 ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw 

[7] – art. 24d ust. 13 ustawy CIT

[8] – art. 24e ust. 1 ustawy CIT