Co jest opodatkowane akcyzą

Co jest opodatkowane akcyzą

Akcyzą są opodatkowane:

1. produkcja wyrobów akcyzowych,
2. wprowadzenie wyrobów akcyzowych do składu podatkowego,
3. import wyrobów akcyzowych, z wyłączeniem:
   • importu wyrobów akcyzowych wysłanych następnie z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy z miejsca importu przez zarejestrowanego wysyłającego niebędącego importerem tych wyrobów,
   • importu wyrobów akcyzowych wprowadzonych do składu podatkowego, w celu dopuszczenia ich do obrotu w rozumieniu przepisów prawa celnego i objęcia procedurą zawieszenia poboru akcyzy, w miejscu importu znajdującym się w tym składzie podatkowym,
   • przypadków, gdy dług celny wygasł na podstawie art. 124 ust. 1 lit. e-g lub k unijnego kodeksu celnego”;
4. nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych, z wyłączeniem takiego nabycia do składu podatkowego”,
5. nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych innych niż określone w załączniku nr 2 do ustawy, które są objęte stawką akcyzy inną niż stawka zerowa, do składu podatkowego w celu objęcia ich procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli wprowadzenie tych wyrobów do składu podatkowego nie nastąpiło,
6. wyprowadzenie ze składu podatkowego, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, wyrobów akcyzowych, które nie są własnością podmiotu prowadzącego ten skład podatkowy – z wyłączeniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie oraz wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, przez podmiot, który uzyskał zezwolenie wyprowadzenia,
7. wysłanie z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy importowanych wyrobów akcyzowych z miejsca importu przez zarejestrowanego wysyłającego, który nie jest importerem tych wyrobów.
8. użycie wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie albo określoną stawką akcyzy związaną z ich przeznaczeniem, jeżeli ich użycie:
   • było niezgodne z przeznaczeniem, które uprawnia do zwolnienia od akcyzy albo zastosowania tej stawki akcyzy lub
   • nastąpiło bez zachowania warunków, które uprawniają do zwolnienia od akcyzy albo zastosowania tej stawki akcyzy,
9. dostarczenie wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, jeżeli odbyło się ono bez zachowania warunków, które uprawniają do zastosowania zwolnienia od akcyzy,
10. sprzedaż wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, objętych określoną stawką akcyzy związaną z ich przeznaczeniem, jeżeli ich sprzedaż odbyła się bez zachowania warunków, które uprawniają do zastosowania tej stawki akcyzy,
11. nabycie lub posiadanie wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli od tych wyrobów nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony,
12. powstanie ubytków wyrobów akcyzowych lub ich całkowite zniszczenie,
13. zużycie wyrobów akcyzowych określonych w załączniku nr 2 do ustawy [1] do produkcji innych wyrobów oraz zużycie napojów alkoholowych [2], przez podmiot zużywający tj. alkoholu etylowego skażonego lub np. używanego do produkcji octu, olejków eterycznych, produktów leczniczych itd,
14. sprzedaż lub oferowanie na sprzedaż papierosów lub tytoniu do palenia poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, z odpłatnością powyżej maksymalnej ceny detalicznej, w tym w połączeniu z innym towarem lub usługą lub w połączeniu z przyznaniem nabywcy nieodpłatnej premii w postaci innych towarów i usług, a w przypadku papierosów lub tytoniu do palenia oznaczonych jednocześnie podatkowymi oraz legalizacyjnymi znakami akcyzy, jeżeli odpłatność przekracza kwotę równą sumie maksymalnej ceny detalicznej i kwoty 1,30 zł, która stanowi należność za legalizacyjne znaki akcyzy.

Energia elektryczna

Inaczej uregulowano opodatkowanie energii elektrycznej, która z uwagi na swoje właściwości jest szczególnym wyrobem akcyzowym

Zgodnie z ustawą jest opodatkowane:

1. nabycie wewnątrzwspólnotowe energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
2. sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot, który nie posiada koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, który wyprodukował tę energię,
3. zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję, o której mowa w pkt 2,
4. zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, o której mowa w pkt 2, który wyprodukował tę energię,
5. import energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
6. zużycie energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który sprzedał tę energię elektryczną nabywcy końcowemu.

Nie uznaje się natomiast za zużycie energii elektrycznej strat, które powstały w wyniku przesyłania dystrybucji lub magazynowania energii elektrycznej – z wyłączeniem energii zużytej w związku z jej przesyłaniem, dystrybucją lub magazynowaniem oraz energii elektrycznej pobranej nielegalnie.

Wyroby węglowe

Z kolei w przypadku wyrobów węglowych opodatkowane akcyzą jest:

1. sprzedaż wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu,
2. nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego,
3. import wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego,
4. użycie wyrobów węglowych przez pośredniczący podmiot węglowy,
5. użycie wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego:
   • nabytych w ramach zwolnienia o którym mowa w art. 31a ust. 1, do celów innych niż zwolnione na podstawie tego przepisu, przy czym za takie użycie uznaje się również naruszenie warunków, o których mowa w art. 31a ust. 3, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31a ust. 1,
   • uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,
   • jeżeli nie można ustalić podmiotu, który sprzedał wyroby węglowe finalnemu nabywcy węglowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony w należnej wysokości,
6. użycie lub sprzedaż wyrobów węglowych uzyskanych w drodze czynu zabronionego pod groźbą kary,
7. powstanie ubytków wyrobów węglowych.

Susz tytoniowy

W przypadku suszu tytoniowego opodatkowane jest:

1. nabycie wewnątrzwspólnotowe suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy, który zużywa susz tytoniowy do produkcji wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich, lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
2. sprzedaż suszu tytoniowego innemu podmiotowi niż podmiot prowadzący skład podatkowy, który zużywa susz tytoniowy do produkcji wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich, lub pośredniczący podmiot tytoniowy, z wyłączeniem sprzedaży przez podmiot prowadzący skład podatkowy, grupę producentów suszu tytoniowego utworzoną na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1026 oraz z 2021 r. poz. 1603), zwaną dalej „grupą producentów”, organizację producentów surowca tytoniowego wpisaną do rejestru organizacji producentów na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o organizacji niektórych rynków rolnych, zwaną dalej „organizacją producentów”, oraz pośredniczący podmiot tytoniowy, którzy jednocześnie z tą sprzedażą dokonują dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eksportu suszu tytoniowego,
3. import suszu tytoniowego przez inny podmiot niż prowadzący skład podatkowy, który zużywa susz tytoniowy do produkcji wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich, lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
4. zużycie suszu tytoniowego przez pośredniczący podmiot tytoniowy,
5. zużycie suszu przez podmiot prowadzący skład podatkowy do innych celów niż produkcja wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich,
6. nabycie lub posiadanie suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy, który zużywa susz tytoniowy do produkcji wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich, pośredniczący podmiot tytoniowy lub rolnika, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od niego zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który go sprzedał.

Wyroby gazowe

W przypadku wyrobów gazowych opodatkowane akcyzą jest:

1. nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego,
2. sprzedaż wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu,
3. import wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego,
4. użycie wyrobów gazowych przez pośredniczący podmiot gazowy,
5. użycie wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego:
   • uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,
   • jeżeli nie można ustalić podmiotu, który sprzedał te wyroby finalnemu nabywcy gazowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że akcyza została zapłacona w należnej wysokości,
   • nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31b ust. 1-4, do innych celów niż zwolnione na podstawie tych przepisów, przy czym za takie użycie uważa się również naruszenie warunku, o którym mowa w art. 31b ust. 5-7 lub 9, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31b ust. 1-4.

Jeżeli w stosunku do wyrobu akcyzowego powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z ww. czynności, to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności, jeżeli kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości.

Samochody osobowe

Odrębnie jest uregulowane opodatkowanie samochodów osobowych, w tym czynności, które rodzą obowiązek podatkowy.

Opodatkowanie akcyzą są:

1. import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym,
2. nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym,
3. pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruch drogowym:
   • wyprodukowanego na terytorium kraju,
   • od którego nie została zapłacona akcyzy z tytułu importu lub też nabycia wewnątrzwspólnotowego.
4. sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju, następująca po pierwszej sprzedaży na terytorium kraju, jeżeli wcześniej akcyza nie została zapłacona w należytej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony,
5. dokonanie w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy,
6. nabycie lub posiadanie samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał wcześniejszej czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w ust. 1 pkt 3 lit. b albo ust. 2, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony.

W stosunku do samochodów osobowych, podobnie jak w przypadku wyrobów akcyzowych, obowiązuje zasada jednofazowości opodatkowania. Akcyza pobierana jest na jednym szczeblu obrotu - jeżeli akcyza została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości w związku np. z importem samochodu, to nie powstanie obowiązek zapłaty akcyzy z tytułu sprzedaży samochodu.

Przypisy

[1] o których mowa w art. 89 ust. 2

[2] o których mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2 i 3