Obowiązek podatkowy w akcyzie


Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w akcyzie

28.11.2023
Obowiązek podatkowy powstaje z dniem wykonania czynności lub kiedy zaistnieje stan faktyczny, który jest opodatkowany akcyzą – zasada generalna.

Powyższa zasada została uszczegółowiona, i tak:

  1. obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju powstaje z dniem wydania wyrobów węglowych, w tym także przewoźnikowi; w pozostałych przypadkach, które są uznawane za sprzedaż wyrobów węglowych - z dniem wykonania tych czynności; jeżeli sprzedaż jest potwierdzona fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia faktury, nie później niż w 7. dniu od dnia wydania wyrobów węglowych;
  2. w przypadku importu wyrobów akcyzowych obowiązek podatkowy powstaje z dniem powstania długu celnego w rozumieniu przepisów prawa celnego, z wyjątkiem przypadku, gdy dług celny wygasł na podstawie art. 124 ust. 1 lit. e-g lub k unijnego kodeksu celnego;
  3. obowiązek podatkowy z tytułu wprowadzenia importowanych wyrobów akcyzowych do składu podatkowego, w celu dopuszczenia ich do obrotu w rozumieniu przepisów prawa celnego i objęcia procedurą zawieszenia poboru akcyzy w miejscu importu znajdującym się w tym składzie podatkowym, powstaje z dniem powstania długu celnego w rozumieniu przepisów prawa celnego;
  4. obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych przez zarejestrowanego odbiorcę powstaje z dniem, w którym wyroby akcyzowe zostały wprowadzone do określonego we właściwym zezwoleniu miejsca odbioru wyrobów akcyzowych;
  5. obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, dokonanego przez uprawnionego odbiorcę, powstaje z dniem, w którym wyroby akcyzowe zostały wprowadzone do miejsca odbioru wskazanego w e-SAD, na podstawie którego wyroby zostały przemieszczone;
  6. obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych innych niż określone w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym, objętych stawką akcyzy inną niż zerowa, z wyłączeniem wyrobów węglowych i wyrobów akcyzowych innych niż określone w załączniku nr 2 do ustawy, objętych stawką akcyzy inną niż zerowa, dokonywane do składu podatkowego w celu objęcia ich procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli wprowadzenie tych wyrobów do składu podatkowego nie nastąpiło, powstaje z dniem otrzymania tych wyrobów przez podatnika;
  7. obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych innych niż określone w załączniku nr 2 do ustawy, objętych stawką akcyzy inną niż zerowa, dokonywane do składu podatkowego w celu objęcia ich procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli wprowadzenie tych wyrobów do składu podatkowego nie nastąpiło, powstaje w dniu ich przemieszczania na terytorium kraju;
  8. obowiązek podatkowy z tytułu dokonanego przez osobę fizyczną nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą, przeznaczonych na cele handlowe powstaje w dniu ich przemieszczenia na terytorium kraju;
  9. obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, o którym mowa w art. 79, powstaje z dniem odbioru dostarczonych wyrobów akcyzowych przez odbiorcę na terytorium kraju;
  10. obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży wyrobów akcyzowych, które znajdują się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, objętych stawką akcyzy związaną z ich przeznaczeniem, w przypadku gdy nie zostały dopełnione warunki, które uzasadniają zastosowanie tej stawki oraz sprzedaży lub oferowania na sprzedaż papierosów lub tytoniu do palenia poza procedurą zawieszenia, z odpłatnością powyżej maksymalnej ceny detalicznej, w tym w połączeniu z innym towarem lub usługą lub w połączeniu z przyznaniem nabywcy nieodpłatnej premii w postaci innych towarów lub usług, a w przypadku papierosów lub tytoniu do palenia oznaczonych jednocześnie podatkowymi oraz legalizacyjnymi znakami akcyzy, jeżeli odpłatność przekracza kwotę równą sumie maksymalnej ceny detalicznej i kwoty 1,30 zł, stanowiącej należność za legalizacyjne znaki akcyzy powstaje z dniem wydania wyrobów nabywcy;
  11. jeżeli sprzedaż wyrobów akcyzowych, które znajdują się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy i objętych stawką akcyzy związaną z ich przeznaczeniem, która odbyła się bez zachowania warunków uprawniających do zastosowania tej stawki, powinna być potwierdzona fakturą  obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania wyrobu akcyzowego;
  12. obowiązek podatkowy z tytułu nabycia lub posiadania wyrobów akcyzowych, które znajdują się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, od których nie została zapłacona akcyza w należytej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony, powstaje z dniem nabycia lub wejścia w posiadanie tych wyrobów. , z zastrzeżeniem, że w przypadku organów administracji rządowej, które weszły w posiadanie takich wyrobów akcyzowych, które podlegają na mocy przepisów odrębnych czynnościom określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wykonywanym przez te organy, obowiązek podatkowy powstaje z dniem zużycia lub sprzedaży przez nie tych wyrobów.

Energia elektryczna

W przypadku energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstaje:

  1. z dniem nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej przez nabywcę końcowego;
  2. z momentem wydania energii nabywcy końcowemu - w przypadku sprzedaży energii elektrycznej na terytorium kraju;
  3. z dniem zużycia energii elektrycznej;
  4. z dniem powstania długu celnego - w przypadku importu energii elektrycznej przez nabywcę końcowego.

Susz tytoniowy

W przypadku suszu tytoniowego obowiązek podatkowy powstaje z dniem:

  1. nabycia wewnątrzwspólnotowego suszu tytoniowego;
  2. wydania suszu tytoniowego - w przypadku jego sprzedaży;
  3. zużycia  suszu tytoniowego;
  4. nabycia lub wejścia w posiadanie suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot, który prowadzi skład podatkowy, pośredniczący podmiot tytoniowy, grupa producentów, organizacja producentów lub producent surowca tytoniowego, który wyprodukował susz tytoniowy jeżeli nie została zapłacona od niego akcyza w należytej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który sprzedał susz tytoniowy;
  5. powstania długu celnego w przypadku importu suszu tytoniowego.

Wyroby gazowe

W przypadku wyrobów gazowych obowiązek podatkowy powstaje z dniem:

  1. nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
  2. wydania wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu - w przypadku ich sprzedaży na terytorium kraju;
  3. powstania długu celnego w przypadku importu wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
  4. użycia wyrobów gazowych przez podmioty [1].

Jeżeli nie można określić dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy dla wyrobów akcyzowych, za datę jego powstania uznaje się dzień, w którym uprawniony organ podatkowy stwierdził dokonanie czynności, która podlega opodatkowaniu lub zaistnienie stanu faktycznego, który rodzi ten obowiązek.

Samochody osobowe

Obowiązek podatkowy z tytułu importu samochodu osobowego powstaje z dniem powstania długu celnego.

Natomiast obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju powstaje z dniem:

  1. przemieszczenia samochodu osobowego na terytorium kraju jeżeli nabycie prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel nastąpiło przed przemieszczeniem samochodu na terytorium kraju;
  2. nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel jeżeli nabycie prawa rozporządzaniem jak właściciel nastąpiło po przemieszczeniu samochodu osobowego na terytorium kraju;
  3. złożenia wniosku o rejestrację samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym jeżeli podmiot, który występuje z wnioskiem o rejestrację na terytorium kraju nabytego wewnątrzwspólnotowo samochodu osobowego nie jest jego właścicielem;

Obowiązek podatkowy z tytułu dokonania w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy - powstaje z dniem dokonania tej czynności.

Obowiązek podatkowy z tytułu nabycia lub posiadania samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał wcześniejszej czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w ust. 1 pkt 3 lit. b albo ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony - powstaje z dniem nabycia lub wejścia w posiadanie tego samochodu.

Należy dodać, że obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego albo sprzedaży samochodu osobowego wyprodukowanego na terytorium kraju nie powstaje jeżeli ten samochód osobowy został dostarczony wewnątrzwspólnotowo lub wyeksportowany w terminie 30 dni od dnia nabycia wewnątrzwspólnotowego albo sprzedaży samochodu wyprodukowanego na terytorium kraju.

W przypadku sprzedaży samochodu osobowego na terytorium kraju obowiązek podatkowy powstaje z dniem wydania, a w przypadku:

  • zamiany;
  • wydania w zamian za wierzytelności;
  • wydania w miejsce świadczenia pieniężnego;
  • darowizny;
  • wydania w zamian za dokonanie określonej czynności;
  • przekazania lub wykorzystania na potrzeby reprezentacji albo reklamy;
  • przekazania przez podatnika na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników, użycia na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej,

z dniem wykonania tych czynności.

Jeżeli sprzedaż samochodu osobowego powinna być potwierdzona fakturą , obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania lub wykonania ww. czynności.

 

Przypisy:

[1] w przypadkach, o których mowa w art. 9c ust. 1 pkt 4 lub 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym