Stawki podatkowe VAT

Stawka podstawowa

• stawka podstawowa podatku od towarów i usług (VAT) - wynosi 22%[1],
• w okresie od 1 stycznia 2011 r. - stawka ta wynosi 23%[2] [3] [4] [5].

Stawki obniżone 5% i 7% (obecnie 8%)

W krajowym systemie podatku VAT funkcjonują następujące stawki obniżone:

• 7%[6] - obecnie (od 1 stycznia 2011 r.) stawka ta wynosi 8%[7][8][9][10],
• 5%[11].

Możesz stosować stawkę w wysokości 8% m.in.:

• do dostaw towarów i świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, który obejmuje m.in. niektóre przetworzone produkty spożywcze, towary związane z produkcją rolniczą, z opieką zdrowotną, usługi związane z kulturą, sportem, rekreacją, usługi bytowe, transport pasażerski i in.,
• do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym [12],
• do niektórych czynności wykonywanych przez placówki gastronomiczne (dostawy produktów spożywczych i świadczenia usług) klasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56) [13].

Stawkę podatku w wysokości 5% można stosować do towarów wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy o VAT, który obejmuje podstawowe produkty żywnościowe (np. niektóre owoce i warzywa, pieczywo, nabiał, mięso i przetwory mięsne, produkty zbożowe: mąka, kasze, makaron, określone napoje) [14], książki drukowane oraz wydawane na dyskach, taśmach i innych nośnikach oraz czasopisma specjalistyczne, niektóre artykuły higieniczne, smoczki dla niemowląt i dzieci, foteliki do przewozu dzieci w samochodach.

Stawka 0%

Możesz stosować stawkę 0% m.in.:

• w eksporcie towarów, pod warunkiem, że przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymasz dokument, który potwierdza wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej (UE),
• do dostaw towarów do wolnych obszarów celnych lub składów celnych,
• do usług transportu międzynarodowego,
• do usług, które polegają na naprawie, uszlachetnianiu, przerobie lub przetwarzaniu towarów,
• do dostaw i importu jednostek pływających używanych do żeglugi na pełnym morzu i przewożących odpłatnie pasażerów lub używanych do celów handlowych, przemysłowych lub do połowów, oraz dostaw części i wyposażenia tych jednostek, jeżeli są w nie wbudowane lub służą do ich eksploatacji,
• do dostaw i importu środków transportu lotniczego oraz części zamiennych do nich i wyposażenia pokładowego dla przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym,
• do dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz: instytucji UE lub organów utworzonych przez UE, posiadających siedzibę lub przedstawicielstwo na terytorium innego państwa członkowskiego niż terytorium kraju, organizacji międzynarodowych posiadających siedzibę lub przedstawicielstwo na terytorium innego niż terytorium kraju państwa (uznanych za takie przez państwo siedziby i przez Polskę), sił zbrojnych Państwa-Strony Traktatu Północnoatlantyckiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia, sił zbrojnych państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia, misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz członków ich personelu, posiadających przedstawicielstwo na terytorium innego państwa członkowskiego niż terytorium kraju, a także sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych.

Zakres opodatkowania stawką podatku w wysokości 0% ww. towarów i usług, jak również warunki stosowania tej stawki, wynikają z przepisów art. 83 ustawy o VAT oraz przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2022 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług w roku 2023 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2495 i 2808).

Dodatkowo, zgodnie z § 8 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2022 r. stawkę podatku w wysokości 0% można stosować w 2023 r. do towarów wymienionych w poz. 1- 18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, czyli do wskazanych podstawowych produktów żywnościowych.

Dodatkowe katalogi towarów i usług opodatkowanych w 2023 r. stawkami 8% i 0% można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2022 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług w roku 2023.

Inne preferencje

Przepisy ustawy o VAT określają wysokość:

• stawki ryczałtu dla podatników, którzy świadczą usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą, którzy wybrali opodatkowanie tych usług w formie ryczałtu – 3% [15] - obecnie (od 1 stycznia 2011 r.) stawka ta wynosi 4% [16] [17] [18] i [19],
• stawki zryczałtowanego zwrotu podatku przysługującego (przy spełnieniu określonych w ustawie warunków) rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych i usług rolniczych – 6,5%[20] - obecnie (od 1 stycznia 2011 r.) stawka ta wynosi 7% [21] [22] [23] i [24].”.

[1] Art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931) (ustawa o VAT).

[2] W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. – art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.

[3] W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – art. 146aa ust. 1 pkt 1 i ust. 1a ustawy o VAT.

[4] W 2023 r. – art. 146ea pkt 1 ustawy o VAT.

[5] Od dnia 1 stycznia 2024 r. – art. 146ef ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

[6] Art. 41 ust. 2 ustawy o VAT.

[7] W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. – art. 146a pkt 2 ustawy o VAT.

[8] W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – art. 146aa ust. 1 pkt 2 i ust. 1a ustawy o VAT.

[9] W 2023 r. – art. 146ea pkt 2 ustawy o VAT.

[10] Od dnia 1 stycznia 2024 r. – art. 146ef ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

[11] Art. 41 ust. 2a ustawy o VAT.

[12] Art. 41 ust. 12 – 12e ustawy o VAT.

[13] Art. 41 ust. 12f ustawy o VAT.

[14] W 2023 r. podstawowe produkty żywnościowe są opodatkowane stawką 0%.

[15] Art. 114 ust. 1 ustawy o VAT.

[16] W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. – art. 146a pkt 4 ustawy o VAT.

[17] W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – art. 146aa ust. 1 pkt 4 i ust. 1a ustawy o VAT.

[18] W 2023 r. – art. 146ea pkt 4 ustawy o VAT.

[19] Od dnia 1 stycznia 2024 r. – art. 146ef ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

[20] Art. 115 ust. 2 ustawy o VAT.

[21] W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. – art. 146a pkt 3 ustawy o VAT.

[22] W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – art. 146aa ust. 1 pkt 3 i ust. 1a ustawy o VAT.

[23] W 2023 r. – art. 146ea pkt 3 ustawy o VAT.

[24] Od dnia 1 stycznia 2024 r. – art. 146ef ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.