Podatnicy VAT


Kto jest podatnikiem VAT, kim jest mały podatnik, metoda kasowa rozliczania VAT.

28.11.2023

Kto jest podatnikiem VAT

Podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) jest osoba fizyczna, prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (np. spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, itp.), która samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności.

Podatnikiem VAT będzie także jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej stanowiąca przedsiębiorstwo w spadku kontynuująca prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo do dnia wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano odpowiedniego zgłoszenia zgodnie z ustawą o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

Podatnikiem VAT jest również osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna zobowiązana do zapłaty cła (nawet w przypadku gdy importowany towar jest zwolniony od cła albo cło zostało zawieszone, albo zastosowano preferencyjną stawkę celną), uprawniona do korzystania z procedury uszlachetniania czynnego lub procedury odprawy czasowej.

Działalność gospodarcza dla celów VAT to wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów, które pozyskują zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób, które wykonują wolne zawody. Działalność gospodarcza polega w szczególności na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W niektórych sytuacjach podatnikami mogą być również usługobiorcy oraz podmioty, które nabywają towary.

Kto to jest mały podatnik

Mały podatnik to podatnik VAT, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty, która odpowiada równowartości:

  • 2 000 000 euro lub
  • 45 000 euro w przypadku podatników, którzy prowadzą przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzają funduszami inwestycyjnymi, zarządzają alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, są agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami, które świadczą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu.

Kiedy mali podatnicy mogą wybrać metodę kasową rozliczania VAT

Jeśli jesteś małym podatnikiem możesz wybrać metodę kasową rozliczania VAT, po uprzednim zawiadomieniu o tym naczelnika urzędu skarbowego.

W przypadku stosowania metody kasowej obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług przez małego podatnika na rzecz innego podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny powstaje (z pewnymi wyjątkami) z chwilą otrzymania zapłaty. Natomiast w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz innych podmiotów – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania zapłaty, nie później niż 180. dnia od dnia wydania towaru czy wykonania usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do towarów i usług nabytych przez małego podatnika, w okresie stosowania przez niego metody kasowej, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym dokonał on zapłaty za nabyte towary i usługi.

Jeśli rozpoczynasz w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT możesz stosować metodę kasową, jeżeli przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy, w  proporcji do okresu prowadzonej działalności kwoty odpowiadającej równowartości:

  • 2 000 000 euro lub
  • 45 000 euro w przypadku podatników, którzy prowadzą przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzają funduszami inwestycyjnymi, są agentami, itp.).

Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają (z pewnymi wyjątkami) deklaracje podatkowe za okresy kwartalne do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.

Co jeśli mali podatnicy nie wybiorą metody kasowej rozliczania VAT

Jeśli jesteś małym podatnikiem i nie wybierzesz metody kasowej rozliczania VAT - wówczas stosujesz ogólne zasady, które dotyczą momentu powstania obowiązku podatkowego oraz odliczania podatku naliczonego.

Mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej mogą również składać deklaracje kwartalne.