Ulga badawczo-rozwojowa

Dla kogo ulga

Jeśli:

• uzyskujesz dochody z działalności gospodarczej opodatkowane skalą podatkową lub tzw. podatkiem liniowym i
• prowadzisz działalność badawczo-rozwojową (B+R),

to przysługuje ci ulga, która polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania części kosztów uzyskania przychodów, poniesionych na tę działalność.

Koszty te to tzw. „koszty kwalifikowane”.

Pojęcia działalności badawczo-rozwojowej, badań naukowych i prac rozwojowych definiuje ustawa PIT.

Ważne! Ulga to dodatkowe pomniejszenie podstawy opodatkowania z tego samego tytułu, z którego dany koszt zaliczyłeś już do kosztów uzyskania przychodów.

Kiedy przysługuje ulga

Kosztami kwalifikowanymi są:

1. wynagrodzenia pracowników w części związanej z działalnością B+R oraz związane z nimi składki na ubezpieczenia społeczne;
2. wynagrodzenia z tytułu umów zlecenia lub o dzieło w części związanej z działalnością B+R oraz związane z nimi składki społeczne;
3. wydatki na nabycie sprzętu specjalistycznego (który nie jest środkiem trwałym) oraz materiałów i surowców, które są bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością B+R;
4. wydatki na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmioty, o których mowa w przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce, a także na nabycie od nich wyników prowadzonych przez nich badań naukowych, na potrzeby działalności B+R;
5. wydatki na odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności B+R - jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem;
6. wydatki na nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności B+R - jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem;
7. koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:
• przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i zgłoszenie do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,
• prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,
• odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,
• opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz za inne czynności konieczne dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego;
8. odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności B+R, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali, które są odrębną własnością (z zastrzeżeniem centrów badawczo-rozwojowych).

Jeśli posiadasz status centrum badawczo-rozwojowego, masz prawo uznać za koszty kwalifikowane, na zasadach określonych w ustawie, także:

1. odpisy amortyzacyjne od budowli, budynków i lokali, które są odrębną własnością i które są wykorzystywane w prowadzonej działalności B+R;
2. koszty ekspertyz, opinii usług doradczych i usług równorzędnych ponoszone na rzecz innych podmiotów.

Limity dochodu

Ulgę odliczasz do wysokości dochodu, który uzyskałeś z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jeżeli:

• poniosłeś stratę z pozarolniczej działalności gospodarczej albo
• uzyskany przez ciebie dochód z działalności gospodarczej jest niższy od kwoty odliczenia

- możesz odliczyć ulgę (odpowiednio w całej kwocie lub w części nieodliczonej w zeznaniu) w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym skorzystałeś lub miałeś prawo skorzystać z odliczenia.

Uwaga! Jeżeli rozpocząłeś prowadzenie działalności i poniosłeś stratę albo twój dochód był niższy od kwoty, którą możesz odliczyć - przysługuje ci zwrot gotówkowy dla kosztów kwalifikowanych. Jego wysokość wynika z przemnożenia nieodliczonego odliczenia i stawki podatku, która cię obowiązuje w roku podatkowym. Ta zasada dotyczy roku, w którym rozpocząłeś prowadzenia działalności gospodarczej (sprawdź w ustawie PIT, czy spełniasz warunki do uznania ciebie za podatnika, który rozpoczyna prowadzenie działalności).

Jeśli w kolejnym roku prowadzenia działalności jesteś mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy Prawo Przedsiębiorców i również poniosłeś stratę albo twój dochód był niższy od kwoty, którą możesz odliczyć - to także możesz skorzystać ze zwrotu gotówkowego dla kosztów kwalifikowanych.

Zwrot gotówkowy jest alternatywą dla rozliczania kosztów kwalifikowanych w okresie sześcioletnim.

Pamiętaj również, że kwota zwrotu, którą wykazujesz w zeznaniu rocznym, stanowi pomoc de minimis. Pomoc ta jest udzielana zgodnie z bezpośrednio obowiązującymi aktami prawa wspólnotowego w tym zakresie.

Jak obliczyć ulgę

Ulgę odliczasz w zeznaniu podatkowym do wysokości dochodu, który uzyskałeś z pozarolniczej działalności gospodarczej (sprawdź w ustawie PIT, czy spełniasz warunki do skorzystania z ulgi).

Kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

1. w przypadku, gdy posiadasz status centrum badawczo-rozwojowego i jesteś mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 200% kosztów kwalifikowanych;
2. w sytuacji gdy posiadasz status centrum badawczo-rozwojowego i nie jesteś przedsiębiorcą wymienionym w powyższym punkcie:
   • 100% kosztów uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
   • 200% pozostałych kosztów kwalifikowanych;
3. w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów kwalifikowanych.

Uwaga! Podatnicy, którzy od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 ponieśli koszty kwalifikowane na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, mogli uwzględniać te koszty już w trakcie roku podatkowego na etapie obliczania zaliczki na podatek dochodowy.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 12 maja 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1027) od dnia 16 maja 2022 roku odwołano na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2

Jak dokumentować prawo do ulgi

Jeżeli prowadzisz podatkową księgę przychodów i rozchodów:

• sposób dokumentowania kosztów uzyskania przychodu wynika z Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Koszty działalności badawczo-rozwojowej dodatkowo wyszczególniasz w kolumnie 16 podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wpisujesz w niej wszystkie koszty działalności badawczo-rozwojowej, niezależnie od tego, jaką ich część odliczysz od podstawy opodatkowania.

Jeżeli prowadzisz księgi rachunkowe sposób dokumentowania kosztów określa Ustawa o rachunkowości. W księgach rachunkowych zobowiązany jesteś wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.

Jakie zeznanie złożyć

Koszty działalność badawczo-rozwojowej wykazujesz w zeznaniu, w którym rozliczasz przychody z działalności gospodarczej:

• PIT-36,
• PIT-36L,
• PIT-36S lub
• PIT-36LS

- z załącznikiem PIT/BR (informacja o odliczeniu).

Podstawa prawna

• art. 26e, art.26g, art. 24a ust. 1b, art. 52t ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa PIT)