Jednolity Plik Kontrolny (JPK) to zbiór danych, generowany z systemów informatycznych podmiotu gospodarczego (przez bezpośredni eksport danych), który zawiera informacje o operacjach gospodarczych za dany okres. JPK posiada układ i format (schemat XML), który umożliwia jego łatwe przetwarzanie.
JPK na żądanie obejmuje 7 struktur:
- księgi rachunkowe – JPK_KR,
- wyciąg bankowy – JPK_WB,
- magazyn – JPK_MAG,
- faktury VAT – JPK_FA,
- faktury VAT rolnicy ryczałtowi - JPK_FA_RR,
- podatkowa księga przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR,
- ewidencja przychodów – JPK_EWP.
Struktury JPK wraz z broszurami informacyjnymi znajdziesz w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów.
Kto przekazuje JPK na żądanie
Od 1 lipca 2018 r. wszyscy podatnicy, którzy prowadzą księgi podatkowe i wytwarzają dowody księgowe w formie elektronicznej, przekazują struktury JPK na żądanie organów podatkowych w trakcie postępowania podatkowego, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej.
Od 1 września 2019 r., zgodnie z wprowadzeniem regulacji dotyczących funkcjonowania elektronicznych faktur VAT RR, rolnicy ryczałtowi mogą przekazywać dane zgodnie ze strukturą JPK_FA_RR.
Kiedy organ podatkowy może żądać JPK
Organ podatkowy może żądać przekazania JPK w ramach:
- kontroli podatkowej,
- czynności sprawdzających,
- kontroli celno-skarbowej,
- postępowania podatkowego.
Organ podatkowy może żądać JPK:
- od podatnika,
- od kontrahenta, jeżeli prowadzi on księgi podatkowe w formie elektronicznej.
Ile jest czasu na przekazanie JPK na żądanie
Jeżeli organ podatkowy, w toku postępowania podatkowego, czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej zażąda od ciebie przekazania jednej/kilku z ww. struktur JPK,będziesz mieć nie mniej niż 3 dni na ich przekazanie. Dokładny termin będzie określony w wezwaniu.
W uzasadnionych przypadkach (np. duża ilość danych, nieobecność osoby odpowiedzialnej) możesz zwrócić się do organu podatkowego o wydłużenie tego terminu. Pozwoli ci to na uniknięcie konsekwencji w przypadku niedostarczenia plików w wyznaczonym terminie.
Jak przygotować i przekazać JPK na żądanie
Jeśli prowadzisz księgi podatkowe i wytwarzasz dowody księgowe w formie elektronicznej możesz:
- użyć bezpłatnej aplikacji Klient JPK WEB do generowania i wysyłania JPK,
- skorzystać z bezpłatnej aplikacji e-mikrofirma, która od 1 lutego 2021 r. znajdziesz w e-Urzędzie Skarbowym.
Możliwość ta dotyczy tylko struktury JPK_FA i JPK_VAT i jest przeznaczona wyłącznie dla przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
- przekazać np. na pendrive, karcie pamięci, płycie CD/DVD lub innym nośniku danych lub za pomocą określonych środków komunikacji elektronicznej,
W przypadku przekazywania plików JPK na nośnikach danych bezpośrednio urzędnikowi prowadzącemu sprawę, spisze on protokół pobrania danych w formie elektronicznej. Będą tam informacje o przekazanych plikach (np. rozmiar, sumy kontrolne, format, data utworzenia). Protokół podpisuje osoba, która przekazuje dane i urzędnik prowadzący sprawę.
Nośnik z plikami JPK możesz także wysłać pocztą tradycyjną. Wówczas urzędnik spisze adnotację służbową z informacjami o plikach JPK przesłanych pocztą.
JPK na żądanie nie przekazuj e-mailem, ani za pośrednictwem platformy ePUAP.
- utworzyć strukturę JPK przy pomocy uaktualnianego programu księgowego lub jednej z komercyjnych aplikacji on-line. Jeśli korzystasz już z takiego programu, sprawdź, czy ma on funkcję wysyłki plików JPK. Jeśli nie korzystasz z aplikacji Klient JPK WEB, zapoznaj się ze Specyfikacją interfejsów usług Jednolitego Pliku Kontrolnego wersja 4.3.1 dostępnej w zakładce JPK_VAT z deklaracją / Pliki do pobrania.
Jeśli prowadzisz księgi podatkowe i wytwarzasz dowody księgowe w formie papierowej – przekazujesz je w formie papierowej. Nie masz obowiązku przetworzenia ich na format JPK. Jednak w takim przypadku czynności sprawdzające lub kontrola będą trwać dłużej.
Jak podpisać JPK na żądanie
Jeśli przekazujesz JPK na żądanie za pomocą aplikacji Klient JPK WEB lub programu księgowego/komercyjnych aplikacji on-line, to możesz użyć jednego z dwóch podpisów:
- Profilu Zaufanego – to bezpłatny podpis elektroniczny, który możesz założyć niemal w każdym urzędzie, jak i za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Do podpisu wystarczy kod autoryzacyjny wysłany na kanał autoryzacji. Zobacz, jak założyć Profil Zaufany.
- kwalifikowanego podpisu elektronicznego – to płatny elektroniczny podpis służący do podpisywania dokumentów. Jeśli masz taki podpis, przygotuj go i podaj kod PIN.
Przygotowanie i wysyłka JPK_FA
Aplikacja e-mikrofirma
W aplikacji e-mikrofirma, oprócz przygotowania ewidencji VAT, wystawisz faktury krajowe i wytworzysz plik JPK_FA na żądanie. Aplikacja generuje, waliduje, szyfruje pliki JPK_FA oraz umożliwia ich podpisywanie i przesyłanie do organów podatkowych przez system Ministerstwa Finansów.
Aplikacja Klient JPK WEB
Jeśli otrzymałeś wezwanie do przekazania plików JPK na żądanie i nie korzystasz z usług biur rachunkowych, skorzystaj z bezpłatnego narzędzia przygotowanego przez Ministerstwo Finansów.
Korekty
Struktury JPK na żądanie są wykorzystywane w czynnościach sprawdzających, postępowaniu podatkowym lub kontroli podatkowej i celno-skarbowej. W ramach tych procedur podatnicy przekazują księgi podatkowe i dowody księgowe, które nie podlegają korektom.
Z tego powodu cel złożenia struktur JPK na żądanie jest zawsze określony jako "Złożenie po raz pierwszy" (zawsze z wartością „1").
Konsekwencje nieprzekazania JPK na żądanie
Sankcje finansowe
JPK na żądnie ma charakter informacji podatkowej, dlatego nieprzekazanie go w terminie może spowodować odpowiedzialność karną skarbową. W zależności od okoliczności może to być wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe. Co wyznacza granicę między nimi? Po pierwsze wartość uszczuplenia należności podatkowej – jeżeli przekracza ona 10 000 zł, jest to przestępstwo. Dodatkowo pod uwagę bierze się motywy działania sprawcy, stopień szkodliwości społecznej oraz sposób dokonania czynu.
W praktyce o kwalifikacji czynu jako przestępstwa skarbowego albo wykroczenia skarbowego może decydować to, czy całkowicie zlekceważyłeś obowiązek przekazania danych w formacie JPK i nie podjąłeś żadnych działań aby je przekazać bądź uchylasz się od tego obowiązku, czy też podjąłeś takie działania, ale nie zdążyłeś przekazać JPK we wskazanym terminie.
Karą za wykroczenie skarbowe jest grzywna, określana kwotowo w przedziale od 1/10 do 20-krotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. W 2018 r. jest to:
- od 210 zł do 4200 zł (kara nałożona mandatem),
- od 210 zł do 21 000 zł (kara nałożona nakazem sądu),
- od 210 zł do 42 000 zł (kara nałożona wyrokiem sądu).
Karą za przestępstwo skarbowe jest grzywna, która może wynieść od 10 do 720 stawek dziennych. Minimalna stawka dzienna w 2018 r. wynosi od 70 zł do 28 000 zł, w zależności od dochodów, sytuacji rodzinnej i majątkowej sprawcy. Obecnie jest to:
- od 700 do 5 600 000 zł (kara wymierzona nakazem sądu),
- od 700 zł do 20 160 000 zł (kara wymierzona wyrokiem sądu).
Wysokość grzywny ustala się z uwzględnieniem sytuacji majątkowej, rodzinnej oraz możliwości zarobkowych sprawcy.
Kara porządkowa
Jeśli nie udostępnisz JPK w wyznaczonym terminie (określonym w prawidłowym wezwaniu) możesz zostać ukarany (lub twój pełnomocnik) karą porządkową w wysokości do 2800 zł.
Kara porządkowa może zostać również nałożona na osobę, której zleciłeś prowadzenie lub przechowanie ksiąg podatkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach (np. biura rachunkowe).