Wspólne rozliczenie małżonków


Wprowadzone zmiany ułatwiły opodatkowanie dochodów małżonków.

16.04.2024

Wprowadzone zmiany ułatwiły opodatkowanie dochodów małżonków. Od 1 stycznia 2022 r. wspólnie rozliczyć się mogą małżonkowie, którzy zawarli związek małżeński w trakcie roku i pozostawali w nim do końca roku.

Ułatwienie opodatkowania dochodów małżonków

W stosunku do rozliczenia za 2020 r. główne zmiany polegają na umożliwieniu złożenia wspólnego zeznania małżonkom, którzy:

  • pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, jak i małżonkom, którzy wstąpili w związek małżeński w trakcie roku i pozostawali w nim do końca roku,
  • w związku z na przykład zawieszeniem prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (opodatkowanej 19 proc. liniową stawką podatku albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) nie uzyskali żadnych przychodów lub nie ponieśli żadnych wydatków, które wpływałyby na wysokość kosztów podatkowych.

W efekcie, po zmianach, wniosek o wspólne opodatkowanie dochodów mogą złożyć małżonkowie, którzy:

  • są polskimi rezydentami podatkowymi,
  • są rezydentami innego państwa unijnego lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, albo Konfederacji Szwajcarskiej, jeżeli ich polskie przychody wyniosły co najmniej 75% całkowitego przychodu i mają certyfikat rezydencji podatkowej
  • pozostają w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:
    • przez cały rok podatkowy albo
    • od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego,
  • nie stosują przepisów o 19 proc. podatku liniowym[1] lub przepisów ustawy o ryczałcie (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego)[2] w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
  • nie podlegają opodatkowaniu na zasadach, które wynikają z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Jak się wspólnie rozliczyć

  • Małżonkowie składają wniosek w zeznaniu podatkowym. Mogą to zrobić wspólnie (pod wnioskiem podpisuje się mąż i żona) albo wniosek składa jeden z małżonków.
  • Złożenie wniosku przez jednego z małżonków traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go, przez jego współmałżonka, do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.
  • Małżonkowie, którzy złożą wniosek o łączne opodatkowanie ich dochodów oraz spełniają warunki do tej preferencji, obliczają podatek od sumy swoich dochodów – po uprzednim odliczeniu przez każdego z małżonków ulg od dochodu.
  • Podatek obliczają od połowy łącznych dochodów małżonków. Tak obliczony podatek mnożą razy dwa.

Ten sposób obliczenia podatku mogą wybrać również wdowy i wdowcy, gdyż wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków może także złożyć podatnik, który w roku podatkowym pozostawał w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej, a jego małżonek:

  • zmarł w trakcie roku podatkowego albo
  • po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok.

Wskazane zmiany odnoszą się również do osób, które nie są polskimi rezydentami podatkowymi.

Nowe zasady obowiązują od 1 stycznia 2022 r. i mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

[1] art. 30c ustawy PIT
[2] ustawa o ryczałcie, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy